Najstarsze polskie mapy powstawały w związku ze sporami terytorialnymi z zakonem krzyżackim, służąc udokumentowaniu praw Królestwa Polskiego do Pomorza. Pierwszą z nich namalowaną na płótnie pełnomocnicy polscy przedłożyli papieżowi Marcinowi V w 1421 r. Około połowy XV w. w środowisku gdańskim postały dwie szkicowe mapki, przedstawiające ziemie zakonu krzyżackiego i Pomorza Gdańskiego, które znalazły się w kodeksie Sędziwoja z Czechła (zm. 1476). Krótko po 1450 r. powstała pierwsza rzetelna geografia Polski (Chorographia Regni Poloniae) Jana Długosza (1415-1480). W połowie lat siedemdziesiątych XV w. Marcin Bylica z Olkusza (zm. 1493), nadworny astronom króla węgierskiego Macieja Korwina, wyznaczył na jego życzenie współrzędne geograficzne wielu miast węgierskich, zapewne dla przygotowywanej mapy Węgier.

        Coraz częstsze peregrynacje studentów polskich za granicę pobudzały ich zainteresowanie mapami i odkryciami nieznanych lądów. Zapewne jeszcze w Krakowie Kopernik dowiedział się o wyprawie Krzysztofa Kolumba i chętnie uczęszczał na wykłady z kosmografii, na których prezentowano pewne elementy astronomii, matematyki i geografii oraz zajmowano się ustalaniem długości i szerokości geograficznych miast polskich. Wśród nauczycieli przyszłego astronoma zainteresowanych tymi kwestiami wymienić należy choćby Jana z Głogowa (zm. 1507), który na zajęciach ze studentami wykorzystywał mapy. Geografię w Krakowie wykładał również późniejszy przyjaciel Kopernika, Wawrzyniec Korwin (Laurentius Rabe), autor pracy pt. Cosmographia, wydanej w 1496 r. w Bazylei. Prawdopodobnie również w czasach krakowskich zawiązała się przyjaźń studenta toruńskiego z siostrzeńcem Marcina Bylicy, Marcinem Biemem z Olkusza (zm. 1540) oraz z Bernardem Wapowskim (zm. 1535), ojcem kartografii polskiej. Z tym ostatnim Kopernik spotkał się ponownie na studiach w Bolonii oraz w Rzymie.

        Przypuszcza się także, że Kopernik wraz z Wapowskim pomagali włoskiemu kartografowi Markowi Benewentano przy pracach nad pierwszą nowożytną mapą Europy Środkowo-Wschodniej (Tabula moderna Poloniae, Ungariae, Boemiae, Germaniae, Russiae, Lithuaniae), załączoną do wydanej w 1507 r. Geografii Ptolemeusza. Była to przeróbka pracy Mikołaja z Kuzy z połowy XV w., jednak poprawnie napisane nazwy i szczegóły topograficzne na ziemiach polskich oraz obszarze ziemi chełmińskiej, Prus i Warmii potwierdzają możliwość udziału Wapowskiego i Kopernika w pracach nad wydaniem tej mapy.

        Być może też pod wpływem wybitnego polskiego kartografa Kopernik zajął się samodzielnie sporządzaniem map swojego kraju. Pierwsza z nich przedstawiała Warmię oraz zachodnie granice Prus Królewskich, a wykonana została na zlecenie Łukasza Watzenrodego w związku ze zbliżającym się zjazdem poznańskim w 1510 r., na którym strona krzyżacka zmierzała do rewindykacji granic z 1466 r. Kopernik towarzyszył wówczas wujowi i zabrał mapę ze sobą. Nadaremnie więc szukał jej w pokojach astronoma kanonik warmiński Fabian Luzjański, który zamierzał ją potajemnie wykraść i oddać Zakonowi. Oryginał tej mapy jednak zaginął, podobnie zresztą jak i innej mapy Kopernika z 1519 r.


Źródło:
http://copernicus.torun.pl/nauka/kartografia/1/

http://copernicus.torun.pl/nauka/kartografia/2/